Văn hóa từ chức: bánh vẽ mới của thời đại
Gieo rắc sợ hãi và ban bố niềm hy-vọng-kiểm-soát-được
là vũ khí sắc bén nhất, hiệu quả nhất của chế độ độc tài.
Vũ Đông Hà (Danlambao) - Trên những con đường đầy bụi và khói người ta đã thấy quá nhiều những biểu ngữ, panno mà cụm từ sau cùng là đạo đức, vinh quang, muôn năm và vĩ đại. Về nhà, ở diễn đàn quốc hội phóng ra từ màn hình nhỏ, trên các trang báo lề đảng, ngay cả ở lề Dân lẫn thông tấn quốc tế xôn xao một cụm từ mới: văn hóa từ chức. Từ bao năm rồi, đạo đức, văn hóa, nhân cách đã bị đem ra làm chiếc áo khoác lên người của những tên ăn cướp. Đức trị được tính toán có kế hoạch để trở thành những bánh vẽ, xâm nhập vào những nơi mà đáng lẽ ra phải là chỗ của Pháp trị. Văn hóa từ chức là một loại bánh vẽ mới nhất trong ao tù đảng là đạo đức là văn minh này.
Ở những nước "bình thường", từ chức đa phần là hành động sau cùng để giữ thể diện cá nhân. Không từ chức thì cũng bị đuổi nếu làm việc trong một công ty, hoặc bị truất phế nếu là một quan chức nhà nước hay một chính trị gia đang nắm một chức vị trong đảng. Đôi khi nó là kết quả của một cuộc thương lượng, mặc cả để giữ thể diện 2 bên - phía đuổi người và người sẽ bị đuổi. Có lúc nó xuất phát từ mục tiêu duy trì sự ổn định của thị trường hay niềm tin chính trị. Nhiều lúc hành động từ chức là cú vớt vát sau cùng để không có vết tì bị đuổi trên CV - Resume - sơ yếu lý lịch. Tóm lại, hành động rời chức vụ, bỏ ghế không tùy thuộc vào thiện chí của kẻ ra đi. Nó là kết quả đương nhiên của một trật tự trong quan hệ quyền hạn mang thuần tính pháp trị, theo những quy luật, quy ước hoạt động. Biến nó thành cái gọi là văn hóa (từ chức) là một việc làm khiên cưỡng.
Tại Việt Nam, sau bao nhiêu năm bị cai trị bởi một đảng độc tài, sự sợ hãi đã làm tê liệt mọi ý chí phản kháng của đại khối bị trị. Đa phần dân chúng trong nỗi sợ hãi (dẫn đến tuyệt vọng) đã phải bám vào - hoặc là thiện chí tự đổi thay của kẻ cai trị hay là từ những tranh giành quyền lực để mà tập đoàn cai trị tự đổi thay (!?). Thái độ của nhiều người trong cuộc đấu đá Ba-Tư vừa qua là tấm gương phản chiếu rõ nhất cho điều thứ 2 và sự tiếp đón tương đối nồng nhiệt cho khái niệm "Văn hóa từ chức" là một minh chứng mới cho điều thứ 1.
Nếu Quốc Hội là cơ quan quyền lực tối cao, có quyền hạn bãi nhiệm Thủ tướng theo như Điều 84 Hiến pháp thì thay vì áp dụng một nền pháp trị công minh, ông ĐBQH Dương Trung Quốc đã mang "đức trị" qua cái gọi là "văn hóa từ chức" vào nghị trường. Và nhiều người vỗ tay, phụ họa "văn hóa từ chức phải khởi đầu từ Thủ tướng".
Không! Từ chức, bãi nhiệm không bắt đầu từ cá nhân nào cả. Nó phải bắt đầu từ việc thi hành nghiêm chỉnh vai trò và trách nhiệm của mỗi bộ phận được quy định trong Hiến pháp quốc gia. Nó phải được áp dụng nghiêm khắc lên mọi thành viên - từ những đại biểu quốc hội cho đến Thủ tướng, Chủ tịch nước...
Và không phải ai cũng không biết điều này. Biết nhưng lờ đi vì bất lực trước một xã hội rừng rú và quyền hạn nằm hết trong tay của một tập đoàn tha hóa, sâu bọ mà chính những kẻ đứng đầu tập đoàn cũng phải thú nhận - thú nhận về những điều mà xã hội đã quá tỏ tường.
Người dân có thể hoan nghênh thiện chí của ông Dương Trung Quốc đã đại diện nhân dân đặt vấn đề với ông Thủ tướng. Nhưng trong trách nhiệm của Quốc Hội là cơ quan làm luật, sửa đổi luật và giám sát tối cao việc tuân theo luật, thiện chí của ông Quốc thật ra đã làm xấu thêm tình trạng quăng hiến pháp và luật pháp vào thùng rác khi áp dụng cho thành phần lãnh đạo.
Và không phải ông Dương Trung Quốc không biết điều này. Nhưng ông lờ đi.
Vì đất nước VN ngày hôm nay không phải chỉ có người dân sợ hãi. Chính những kẻ cầm quyền cũng đang sợ hãi nhau. Họ sợ hãi lẫn nhau không còn giống như thời các đảng viên cộng sản Sô Viết sợ trùm Stalin quá tàn bạo. Họ sợ hãi lẫn nhau vì biết chính mình cũng đang là kẻ phạm tội ít nhiều như những tên đồng chí bên cạnh, như tên đồng chí đứng trên kia đang quanh co đạo đức và bề dày cách mạng 51 năm. Nếu đem đặt để con cá kia nằm trên thớt thì tự họ cũng đang cho mình lên thớt.
Để cai trị lâu dài chế độ độc tài phải tiếp tục duy trì sự sợ hãi bao trùm. Bao trùm tất cả. Từ ngoài dân cho đến trong đảng. Nhưng chưa đủ. Tinh xảo hơn, thâm độc hơn, họ vừa duy trì nỗi sợ hãi vừa tạo ra những loại hy vọng mơ hồ kiểm soát được. Hy vọng có một ông đại biểu sẽ thay đổi guồng máy. Hy vọng ông này đánh ông kia chế độ sẽ sụp. Hy vọng các thành viên của một đảng (đã còng lên đầu dân tộc một thể chế phong kiến cai trị đời đời bằng cái còng số 4 hiến pháp) có cái gọi là văn hóa từ chức. Hy vọng tên tham nhũng gạo cội nhất, tham quyền cố vị nhất mở đầu cho vở kịch không bao giờ kéo màn mang tên văn hóa từ chức.
Đảng cộng sản VN luôn luôn muốn những người dân đang sợ hãi mang theo trong mình những niềm hy vọng kiểu này.
Gieo rắc sợ hãi VÀ ban bố niềm hy-vọng-kiểm-soát-được là vũ khí sắc bén nhất, hiệu quả nhất của chế độ độc tài.
51 năm 'đi theo Đảng'!
Ảnh: Việt Dũng (Tuổi Trẻ Online)
Lê Phục Văn (Danlambao) - Vào hôm thứ tư, 14/11 vừa qua, ông thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã đăng đàn trả lời các chất vấn của quốc hội về những kế sách giải quyết các vấn nạn kinh tế và xã hội.
Nếu đọc hay xem các thông tin trên truyền thông lề đảng thì điều ghi nhận đầu tiên là số đại biểu chất vấn chỉ đếm trên đầu ngón tay, nhưng câu hỏi và câu trả lời thì dài lê thê, vượt quá mức lịch sự và lễ nghi cần thiết, thậm chí là lủng củng và khá tối nghĩa.
Thế nhưng có một điểm đáng chú ý được một số báo chí lề đảng giật tít tựa khá mạnh. Đó là việc ông Dũng nói rằng, chỉ 3 ngày nữa là quá trình "đi theo đảng" (cấm nói lái) của ông sắp đúng 51 năm và ông sẽ không cần chạy chọt, xin xỏ hay từ chối bất cứ nhiệm vụ nào mà đảng và nhà nước giao phó cho ông. Ông nhấn mạnh rằng cái ghế thủ tướng của ông là do đảng chọn lựa và giao phó cho ông, vì thế ông cương quyết hoàn thành vai trò của mình mặc dù đã nghiêm túc thừa nhận các khuyết điểm và những yếu kém của mình trước đảng, trước bộ chính trị cũng như ban chấp hành trung ương đảng.
Thành thật mà nói, nếu Ủy ban Nobel hay Liên Hiệp Quốc có giải thưởng "Chính khách Chai mặt" thì ứng viên sáng giá nhất trong năm nay phải là ông Nguyễn Tấn Dũng, người mà cả nước VN đang biết đến dưới biệt danh "đồng chí X", nhân vật trọng tâm của cuộc hội nghị lần thứ 6 ban chấp hành trung ương đảng cộng sản VN khóa 11.
Lý do đoạt giải là ông Dũng đã trả lời một cách lưu loát mà không biến sắc mặt, tựa hồ như ông đã biết rõ câu hỏi của ông đại biểu Dương Trung Quốc và đã chuẩn bị sẵn câu trả lời. Xuất sắc hơn nữa là ông còn biết tận dụng con số 51 năm để nhắn nhủ là mình có quá trình đóng góp xương máu và mồ hôi nước mắt cho đảng cộng sản, vượt xa nhiều đối thủ đang rắp tâm muốn hạ gục ông.
Chỉ cần con số 51 năm "đi theo đảng" và câu nói "đảng đã chọn lựa và phó thác chiếc ghế thủ tướng", thì cả đảng (chứ đừng nói là cái quốc hội nghị gật) sẽ không dám truy hỏi thêm một câu nào khác. Với tội trạng ngập đầu cả nước đều biết mà đại đa số ban chấp hành trung ương đảng không dám đề nghị kỷ luật ông Dũng thì quốc hội là cái thá gì mà dạy dỗ cho ông biết về hành động từ chức để giữ tiết tháo và liêm sỉ của tiền nhân?
Điều mỉa mai là có lẽ vì trí nhớ quá ngắn, hay vì được dựng lên để làm cảnh, nên không có đại biểu quốc hội nào để ý thấy rằng, những "kế sách" mà ông thủ tướng Dũng đưa ra chẳng có gì là mới. Chúng là những khẩu hiệu được xào đi nấu lại suốt nhiều năm qua và được áp dụng trong mọi vấn nạn. Ví dụ như "gia tăng vai trò giám sát hay thanh tra của các cơ quan chức năng", "thực hiện nghiêm túc các qui định của pháp luật" hay "bảo đảm tính công khai và minh bạch" vân vân và vân vân....
Nhưng cuối cùng thì "mèo vẫn hoàn mèo" và phiên họp kế tiếp hay quốc hội khóa tới thì mọi chuyện lại tiếp tục mang ra mổ xẻ chỉ vì chưa có luật, hay luật chưa hoàn chỉnh, hay vì "báo cáo thì có rồi nhưng để... ở nhà" như câu trả lời của ông bộ trưởng xây dựng Trịnh Đình Dũng vào hôm trước.
Thật sự thì cũng khó trách được các bộ trưởng vì ngay cả vị xếp của họ, đồng chí X, cũng không có khả năng điều hành đất nước thì việc họ phát biểu hay làm ăn rất bê bối là chuyện đương nhiên. Một ví dụ điển hình là cái quyết định số 71, nội dung phạt vạ những ai lái các chiếc xe không đúng tên sở hữu chủ mà giới truyền thông trong nước là "không chính chủ", là đủ chứng minh tài năng của ông thủ tướng Dũng ra sao.
Lý do là khi ký cái quyết định ấy, không hiểu ông Dũng có thăm dò ý kiến của mấy đứa con từng du học ở các ngoại quốc hay không. Nếu có thì ông Dũng phải biết rằng chuyện sở hữu chiếc xe không liên quan gì đến người tài xế. Chuyện vợ lái xe của chồng, con mượn xe của cha mẹ, hay bạn bè mượn xe của nhau, là chuyện thường ngày xảy ra ở các xứ văn minh. Và nếu lỡ xảy ra tai nạn thì khi ấy vẫn là chuyện dàn xếp giữa giới dân sự với nhau, nếu lớn chuyện thì mới nhờ vả đến chính quyền. Dĩ nhiên chuyện mua xe mà không chịu sang tên là bất hợp pháp nhưng đó không phải là một trọng tội và điều quan trọng là chuyện đó không nằm trong sự quản lý của lực lượng cảnh sát, vì thuộc thẩm quyền của sở giao thông.
Chính vì thế, nếu muốn người dân phải tuân thủ luật pháp thì chính phủ có quyền ra một đạo luật hay nghị định ép buộc chủ nhân thật sự phải đăng bạ ngay lập tức trong một thời hạn 3 hoặc 6 tháng nào đó. Quá thời hạn đó thì sẽ áp dụng mức phạt vạ bằng một phương thức điều tra nào đó của sở giao thông, chứ không phải là giao cho lực lượng công an "còn đảng, còn mình" muốn chận xe ai thì chận để kiểm tra giấy chủ quyền chiếc xe.
Giả sử như trước khi ký, ông Dũng chỉ cần hỏi ái nữ Nguyễn Thanh Phượng là có khi nào cảnh sát Thụy Sĩ hay Mỹ chận hỏi giấy tờ trên đường phố nếu như cô không vi phạm luật lệ giao thông hay không? Trừ phi cô Phượng cũng ù ù cạc cạc, nếu không thì ông bố đã đủ sáng suốt để vất cái nghị định ấy vào thùng rác, tránh gây thêm phiền phức cho người dân ở một cái xứ mà "hành chính" là "hành dân là chính". Nhưng ông Dũng đã không làm như thế. Ông đã ký đại vào cuối tháng 9 năm nay để ban hành ngay theo lời xúi của ông bộ trưởng Đinh La Thăng, khiến cho giới công an vừa áp dụng đã thấy ngần ngại vì sự phản đối dữ dội của công chúng.
Điều bất hạnh cho đất nước là một ông thủ tướng tồi tệ như thế nhưng sẵn sàng khoe khoang là mình chỉ hơn 10 tuổi đã "đi theo đảng" nhằm khẳng định rằng, mình là người xứng đáng để cầm quyền. Nhưng cũng may là da mặt ông Dũng chưa đủ dày để phán thêm một câu nhằm bào chữa cho những tội lỗi tày trời của mình: "Khi tôi sinh ra, không ai dạy tôi cách thức làm một thủ tướng"!
Lê Phục Văn
danlambaovn.blogspot.com
danlambaovn.blogspot.com