Tại sao Trung Quốc muốn làm to chuyện và kêu gọi thực hiện nghiêm lệnh trừng phạt Triều Tiên?
Mô hình tên lửa Scud-B (giữa) của CHDCND Triều Tiên trưng bày tại Bảo tàng chiến tranh Triều Tiên ở Seoul – Ảnh: Reuter
Quan hệ giữa Trung quốc và Triều tiên đã xuống cấp nghiêm trọng không như người ta vẫn tưởng Triều-tiên là đàn em và là người đồng chí tốt của Bắc kinh.
Nó có mấy nguyên nhân chính dẫn đến sau đây:
1, Triều tiên biết rất rõ Trung quốc luôn lợi dụng tình hình căng thẳng giữa Mỹ, Nam Hàn, Nhật với Triều tiên để mặc cả các thương vụ lớn với Hoa kỳ và Nam Hàn. Một trong những vụ điển hình nhất là Quốc hội Hoa kỳ đã lên án rất gay gắt về việc Trung quốc đặt giá thấp đồng nhân dân tệ khiến hàng hóa họ rất dễ bán vào Hoa kỳ trong khi hàng hóa Mỹ lại khó bán vào nước này khiến thương mại hai nước chênh lệch nghiêng lớn về Trung quốc. Sau đó là liên tục các gián điệp Trung quốc là người Hoa sống và làm việc trong các cơ quan quân sự, các viện nghiên cứu khoa học ở Mỹ ăn cắp các tài liệu khoa học va quân sự rất quan trọng mang về nước. Trung quốc cũng bị lên án là tác giả của các tin tặc xâm nhập vào máy chủ ở Mỹ để lấy cắp các tài liệu quan trọng cho việc phát triển quân sự va làm ăn kinh tế. Gây thiệt hại rất lớn cho Hoa kỳ. Trước tình hình đó Quốc hội Mỹ đã yêu cầu phải có biện pháp thật cứng rắn với Trung quốc nên khi Bắc Triều tiên cho phóng tên tên lửa lên không trung thì là lúc cơ hội đến. Trước sự phản ứng gay gắt của Mỹ, và Nam Triều tiên, Trung quốc đã không ngần ngại ủng hộ lệnh cấm vận kinh tế với Bình nhưỡng. Với người Triều tiên thì đây là việc Trung quốc chơi trò đâm dao sau lưng bạn chẳng khác vụ Trung quốc đã ký thông cao chung Thượng hải để rồi tấn công phía bắc Việt nam đổi lại được Mỹ ưu tiên tối huệ quốc buôn bán vào nước này.
2, Triều tiên biết Trung quốc đã triệt để lợi dụng lệnh cấm vận để bắt chẹt mua các tài nguyên, hàng hóa của nước này với giá rẻ mạt thậm chí mở các công ty lớn nhỏ vơ vet hàng từ con gà, con cá đến các hàng quan trọng khác như các khoáng sản quý của nước này.
3, Trung quốc đã âm thầm lên phướng án lật đổ nhà nước Bắc Triều tiên thay vào đó là một nhà nước hoàn toàn phụ thuộc vào Bắc kinh với bù nhìn là người con cả của cựu thủ tướng Bắc Triều tiên là Kim Jong-nam. Một đài phát thanh ở Đức tiết lộ Trung Quốc đang vạch ra các kế hoạch bí mật nhằm đưa người anh trai Kim Jong-nam của ông Kim Jong-un làm lãnh đạo CHDCND Triều Tiên trong trường hợp chính quyền hiện tại sụp đổ. Đã nhiều lần Trung quốc gây sức ép cân thiệp vào nội tình của nước này khi yêu cầu Bình nhưỡng bổ nhiệm ông Jang Jong-nam, một tư lệnh ít được biết đến, vào vị trí Bộ trưởng Quốc phòng, thay thế người tiền nhiệm “diều hâu” Kim Kyok-sik vì ông này có tư tưởng không thân thiện với Bắc kinh.
4, Trung quốc đã thực hiện hàng loạt việc kiểm soát các ngân hàng của Triều tiên tại nước này, gây khó khăn cho việc làm ăn của Bình nhưỡng trong hoàn cảnh kính tế nước này đang khốn đốn vì lệnh cấm vận và có sự tham gia của chính Trung quốc.
Ngày hôm qua 20-5 , Trung quốc Bộ Ngoại giao Trung Quốc kêu gọi thực hiện đầy đủ và nghiêm túc các lệnh trừng phạt của Hội đồng Bảo an LHQ đối với CHDCND Triều Tiên, sau khi CHDCND Triều Tiên bắn tên lửa tầm ngắn về biển Nhật Bản.
Báo cáo của ủy ban chuyên gia Liên Hiệp Quốc vào tuần qua cho biết các biện pháp trừng phạt tài chính đã thực sự làm chậm tiến độ mở rộng chương trình hạt nhân của Bình Nhưỡng, và CHDCND Triều Tiên cũng tận dụng một số kẽ hở để né tránh trừng phạt.
Bình luận về báo cáo này, Tân Hoa xã dẫn lời người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc – ông Hồng Lỗi – trong cuộc họp báo đêm 20-5 rằng các nghị quyết liên quan của Hội đồng Bảo an (UNSC) phải được thực hiện nghiêm túc và Trung Quốc – với tư cách thành viên thường trực của UNSC luôn thực hiện trọn vẹn nghĩa vụ của mình.
Ngoại trưởng Hàn Quốc Yun Byung Se cho rằng quan điểm của Trung Quốc đối với CHDCND Triều Tiên đang dần thay đổi. “Dù rất khó để nhận ra sự thay đổi về cơ bản trong chính sách của Trung Quốc với CHDCND Triều Tiên, nhưng chúng tôi phát hiện những dấu hiệu gần đây cho thấy Trung Quốc đang thay đổi dần lập trường và suy nghĩ” – Yonhap ngày 21-5 dẫn lời Ngoại trưởng Yun.
Trước đó, Ngân hàng trung ương Trung Quốc khóa tài khoản của Ngân hàng Ngoại thương Triều Tiên vào đầu tháng 5. Trong khi đó, Bộ Quốc phòng Mỹ: Căng thẳng ở bán đảo Triều Tiên không nóng như trước. Bộ Quốc phòng Mỹ thì hạ thấp sức nóng của việc CHDCND Triều Tiên phóng tên lửa, cho rằng căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên hiện tại đã hạ nhiệt dần so với vài tháng trước.
Bộ Quốc phòng Mỹ và các chuyên gia cho rằng vụ phóng tên lửa của CHDCND Triều Tiên có thể không vi phạm nghị quyết của Liên Hiệp Quốc, và đây chỉ là một cuộc diễn tập quân sự. Tuy nhiên, ông Little cho biết Mỹ và các đồng minh vẫn theo dõi chặt chẽ tình hình trên bán đảo Triều Tiên.
Hôm nay 21-5, Mỹ cũng tiến hành phóng thử nghiệm tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Minuteman III. Cuộc phóng thử dự định diễn ra từ tháng trước, nhưng phải hoãn lại vì tình hình bán đảo Triều Tiên căng thẳng.
Trong khi đó thủ tướng Nhật bản đang có chương trình đến Bình nhưỡng để bắt đầu phá vỡ sự căng thẳng quan hệ hai nước để rảnh tay đối phó với sự hung hăng của Bắc kinh trong tranh chấp biển hiện nay.
Mọi người hy vọng đây là dấu hiệu mới rất tốt, là cơ hội nếu Hoa kỳ chớp lấy thời cơ này để kéo Triều tiên ra khỏi ảnh hưởng của Trung quốc và Nam hàn thì lấy đây là cơ hội thúc đẩy thống nhất hai miền bằng phương thức hòa bình mà trước mắt là đẩy mạnh làm ăn kinh tế.
Trung quốc đang bị cô lập về ngoại giao, kinh tế đang chững lại và đi xuống vì nợ xấu. Sự phản ứng gay gắt của Ấn độ khiến Bắc kinh phải xuống thang rút quân khỏi vùng Hymalaya giáp biên giới Ấn độ mới đây đã cho thấy họ chỉ chịu nhượng bộ khi các quốc gia có tranh chấp kiên quyết không chịu khuất phục.
Sâu đây chắc chắn vấn đề biển Đông sẽ lại là Trung tâm chú ý của Thế giới và khu vực khi Trung quốc đang quyết tâm xâm chiếm vùng biển rộng lớn này. Việc Việt nam va Mỹ đang thúc đẩy đi đến quan hệ chiến lược khiến Bắc kinh choáng váng và tức giận. Nhưng đó là con đường tất yếu để Mỹ lấy lại ảnh hưởng của mình ở Đông nam Á và Việt nam có những điều kiện tốt nhất để phát triển kinh tế, bảo vệ tốt lãnh hải của mình trước một hàng xóm ngạo mạn và hung hăng với đầy tham vọng.
Ngày 21 tháng 5 năm 2013.
© Nguyễn Hoàng Hà